NASA’nın Voyager 1 uzay sondası, son beş ay içinde ilk kez Dünya’ya tamamen okunabilir bir rapor gönderdi. 20 Nisan’da görev ekibi cihazdan sistemlerinin durumuyla ilgili verileri içeren bir mesaj aldı. Her ne kadar sonda hala okunabilir bilimsel verileri geri gönderemese de, görev ekibi en azından Voyager 1’e tam olarak ne olduğunu anlıyor ve şimdi onu onarma fırsatına sahip.
Voyager 1, 1977’de fırlatılmasından otuz beş yıl sonra güneş sistemini terk edip yıldızlararası uzaya giren ilk insan yapımı nesne oldu. Bu olaydan altı yıl sonra, 2018 yılında ikiz kardeşi Voyager 2 bu başarısını tekrarladı. Neyse ki Voyager 2 hâlâ çalışıyor ve Dünya’ya veri gönderiyor.
Her iki cihaz da Güneş’in etkisinin ötesinde uzayı araştıran insan yapımı nesnelerdir. Bununla birlikte, 11 yıl boyunca yıldızlararası uzayı keşfettikten ve Dünya’dan 24 milyar km uzakta olduktan sonra, 14 Kasım 2023’te Voyager 1, dünyaya anlaşılmaz bir ikili kod göndermeye başladı. Cihazlar Dünya ile ikili kod kullanarak iletişim kuruyor.Voyager 1 tamamen okunamayan veriler göndermişti.
Mart ayında, NASA mühendisleri Voyager 1’e özel bir komut göndermeyi başardılar ; bu komut, sondayı, yerleşik belleğinin (FDS) tamamının Dünya’ya geri dönmesine zorladı. Bu veriler, cihazın okunabilir bilgilerin aktarımındaki bir hatanın, toplam FDS belleğinin %3’ünü temsil eden bellek yongalarından birinin bozulması sonucu ortaya çıktığını gösterdi. Ne yazık ki çip, Voyager 1’in bilim ve telemetri verilerini kullanılamaz hale getiren yazılım kodunu içeriyordu.
Açıkçası, NASA mühendisleri hasarlı Voyager 1 bellek yongasını değiştiremez. Ancak bozuk kodu uzaktan FSD belleğinin başka bir kısmına aktarabilirler. Sondanın hafıza bölümlerinin hiçbiri kodun tamamını depolayacak kadar büyük olmadığından, görev mühendislerinin kodu parçalara ayırması ve bunları birbirinden ayrı olarak saklaması gerekiyor. Ayrıca, bozuk kod eklemenin bu bellek alanlarının ayrı ayrı çalışmasının durmasına neden olmaması ve kodun bir bütün olarak çalıştırılmaması için depolamanın ilgili bölümlerini yapılandırmak da gereklidir. Ayrıca NASA’nın bozuk kodun yeni konumuna ilişkin tüm referansları güncellemesi gerekecektir.
18 Nisan’da NASA ekibi bozuk kodu FDS belleğinde başka bir konuma taşımaya başladı. Radyo sinyalinin sondaya iletilmesi 22,5 saat sürdüğünden ve cihazdan geri dönüş sinyalinin alınması için başka bir 22,5 saat gerektiğinden sürecin çok yavaş olduğu ortaya çıktı.
Ancak 20 Nisan’da görev uzmanları Voyager 1’in hafıza modifikasyonunun başarılı olduğunu doğruladı. Bilim insanları, beş aydan bu yana ilk kez sondayla bir iletişim kanalı kurarak, sondanın durumuyla ilgili en son verileri elde edebildi. Önümüzdeki haftalarda mühendisler, FDS bellek yazılımının geri kalanına ince ayar yapmak için çalışacak ve sistemin güneş sistemi dışında toplanan paha biçilmez bilimsel verilerin derlenmesinden ve gönderilmesinden sorumlu olan bölgelerini geri yüklemeyi umuyorlar.