Araştırmacılar, bal arılarının insan nefesinde akciğer kanseriyle bağlantılı “biyobelirteçleri veya kimyasal konsantrasyonları” tespit edebildiğini buldu.
Hiç kanserin kokusunu alan bir arı duydunuz mu? İster inanın ister inanmayın, bal arıları akciğer kanserini insan nefesinde tespit edebilir.
Michigan Eyalet Üniversitesi araştırmacıları şaşırtıcı bir keşifte bulundu: bal arıları, insan nefesinde akciğer kanseriyle bağlantılı “biyobelirteçleri veya kimyasal konsantrasyonları” tespit edebiliyor.
MSU Kantitatif Sağlık Bilimleri ve Mühendisliği Enstitüsü yardımcı doçenti Profesör Debajit Saha, “Böceklerin köpeklerle aynı şekilde inanılmaz bir koku alma duyusu var” dedi.
Bu, bilim adamlarının hayvanların kanser tespiti için şaşırtıcı koku alma yeteneklerini keşfettiği ilk çalışma değil. Önceki çalışmalar eğitimli köpeklerin, sıçanların, böceklerin ve hatta nematodların(solucan) bile kanseri tespit edebildiğini göstermişti.
Deney nasıl yapıldı?
Araştırma için laboratuvarda farklı türde insan akciğer kanseri hücre kültürleri yetiştirildi.
“Sentetik nefes karışımı” için özel bir tarif oluşturdular. Bu karışım, sağlıklı bir insanın nefesinin ve akciğer kanseri olan birinin nefesinin kimyasal bileşimine benziyordu.
Ekip daha sonra bal arıları çeşitli nefes karışımlarını koklarken beyin tepkilerini izlemek için bal arılarının beyinlerine son derece küçük sensörler taktı.
“Deneyi oluşturmak istikrarlı bir çalışma gerektiriyordu. Araştırmaya katılan Elyssa Cox, “Sentetik akciğer kanserini sağlıklı insan nefesi karışımlarına karşı yaklaşık 20 arı üzerinde test ettik” dedi.
İlginç bir şekilde araştırmacılar, kokulara maruz kalan bal arısının sinirsel ateşleme oranlarında bir farklılık gözlemledi. Ekip, bal arılarının beyinlerinde çok sayıda farklı nöronu aktive ettiğini gördü; bu, onların sentetik akciğer kanseri nefesi ile sağlıklı nefesi ayırt etmelerine yardımcı oldu.
Deney, bal arılarının “hücre kültürlerinin yalnızca ‘kokusunu’ kullanarak farklı akciğer kanseri hücre tiplerini” ayırt edebildiğini gösterdi.
Ekip ayrıca arıların kanseri ne kadar iyi tespit ettiğini de test etti. Basitçe söylemek gerekirse amaç, arıların nefeslerdeki kanseri işaret eden kimyasalların tespit edilebilmesi için bulunması gereken minimum miktarı belirlemekti.
“Bal arıları çok küçük konsantrasyonlar tespit etti; çok güçlü bir sonuçtu” dedi Saha. “Arılar, 1 milyarda bir oranındaki nefes karışımındaki kimyasal konsantrasyonlardaki küçük değişiklikleri ayırt edebilir.”
Çalışma invazif olmayan bir testin önünü açabilir
Saha ve ekip, bal arılarıyla yapılan bu keşfin , biyolojik sistemlere ve koku analizine dayalı yeni hastalık tespit araçlarına yol açacağını umuyor.
Autumn McLane-Svoboda basın bülteninde şunları söyledi: “Bal arılarının sadece kanser hücrelerini tespit etmekle kalmayıp, aynı zamanda çeşitli akciğer kanseri türlerinin hücre dizilerini de ayırt edebilme yeteneği şaşırtıcıdır.” “Sensörümüz, hastaların belirli kanser teşhislerini hızlı bir şekilde almasına izin verebileceğinden, bunun gelecekteki etkileri çok büyük, bu da doğru tedavi yolları için zorunlu.”
