Geleneksel olarak kanser tesadüfen tespit edilir. Bu ne kadar erken yapılırsa hastanın hayatta kalma şansı o kadar yüksek olur. Ancak çoğu zaman hastalığın kaynağı bilinmemektedir ve insanlar bunu, kişinin lenf veya diğer biyolojik sıvılarında metastatik hücrelerin ortaya çıkmasıyla öğrenirler. Doktorlar bunlardan bazılarını tanımayı öğrendi, ancak metastatik hücreleri kanser türleriyle ilişkilendirmek hâlâ zorlu bir iş olmaya devam ediyor ve yapay zeka, bunu daha iyi yapabilecek bir araç.
Tianjin Üniversitesi‘nden bir grup Çinli bilim insanı, Nature dergisinde metastatik hücre türlerini tanımak için yapay zekayı eğitme konusundaki kendi deneyimlerini paylaştıkları bir makale yayınladı. Akciğer, yumurtalık, meme ve mide kanseri dahil olmak üzere kanser hücrelerinin akciğer sıvısına ve karın sıvısına salınmasının eşlik ettiği en yaygın onkolojinin 12 tipini temel aldılar. Prostat bezi ve böbreklerde ortaya çıkanlar da dahil olmak üzere diğer bazı kanser türleri, genellikle metastatik hücreleri insan vücut sıvılarına salmadıkları için çalışmaya dahil edilemedi.
Bilim adamlarına göre, her yıl üniversite hastanesinde tedavi gören 13bin kanser hastasından yaklaşık 4.000 vakaya doktorlar tarafından metastatik hücrelerin görüntüleri incelenerek teşhis konuluyor, ancak yaklaşık 300 kişi kanserin kaynağını tespit edemeden kalıyor ve bunların akıbeti değişiyor. Kansere karşı evrensel bir tedavi yöntemi yoktur; her vaka için farklıdır, bu nedenle tanı konmayan hastalar arasında hayatta kalma oranı çok düşüktür.
Araştırmacılar yapay zeka modellerini, tümör kökeni bilinen 21.000 kişinin periton boşluğunda veya akciğer sıvısında bulunan yaklaşık 30.000 metastatik hücre görüntüsü üzerinde eğitti. Daha sonra modellerini 27.000 metastatik hücre örneği görüntüsü üzerinde test ettiler ve yüzde 83’ünün kanser kaynağının tanındığını buldular. Üstelik yapay zeka tarafından seçilen metastaz hücrelerinin kaynağı için ilk üç aday %99 doğrulukla hedefi tutturuyor ancak metastazların ortaya çıkması oldukça gelişmiş bir onkolojinin sinyalidir ve tanıda gecikme kabul edilemez.
Son olarak yaklaşık 500 görüntünün analizinde yapay zekanın deneyimli doktorlardan daha iyi bir tahminci olduğu kanıtlandı. AI öngörüsü ve doktorların tahminlerine göre dört yıl önce tedavi gören 391 hastadan oluşan bir grup da incelendi. Tedavinin seyri AI’nin prognozuna uygunsa, hastaların hayatta kalma oranının daha yüksek olduğu ve doktorlar AI’nin prognozunu hesaba katmadıysa, o zaman daha düşük olduğu ortaya çıktı. Araştırmacılar, diğer kanser teşhis yöntemleriyle birleştirildiğinde, metastatik hücreleri tanımlayarak tümörlerin kaynağını tanımak için yapay zekanın kullanılmasının, bu ölümcül hastalığın tedavi edilme olasılığını önemli ölçüde artırmayı vaat ettiğini söylüyor.
